Podczas pierwszej wizyty lekarz ortodonta bada pacjenta, sprawdza warunki zgryzowe, stan zębów, błony śluzowej, stawów skroniowo - żuchwowych, tor oddychania oraz dolegliwości ze strony narządu żucia, głowy, szyi i karku. Ortodonta zapoznaje się z oczekiwaniami pacjenta, udziela wstępnych informacji o istniejącej wadzie zgryzu oraz przewidywanej metodzie leczenia.
Po wstępnym badaniu wykonuje się zazwyczaj fotografie zewnątrz i wewnątrzustne, pobiera wyciski niezbędne do przygotowania gipsowych modeli diagnostycznych lub zostają wykonane skany uzębienia. Na tej wizycie wykonuje się także zdjęcia rentgenowskie. Najczęściej są to dwa zdjęcia: pantomograficzne i boczne głowy. Jeśli jest to konieczne wykonuje się również tomografię komputerową.
Modele i zdjęcia rentgenowskie konieczne są do szczegółowego zaplanowania leczenia ortodontycznego.
Na drugiej wizycie po przeprowadzeniu analizy modeli, radiogramów oraz fotografii pacjentowi przedstawiony zostaje plan leczenia ortodontycznego oraz przewidywane koszty leczenia. Wspólnie z pacjentem wybiera się dogodną metodę leczenia, spełniającą jego oczekiwania. Pacjent informowany jest o zmianach zachodzących podczas leczenia ortodontycznego. Dotyczy to nie tylko zmian w ustawieniu zębów, ale także zmian zachodzących w uśmiechu oraz w rysach twarzy.
Jeżeli plan leczenia zostanie zaakceptowany przez pacjenta, na kolejnej wizycie zostaje rozpoczęte leczenie ortodontyczne.
Pacjent informowany jest o zaleceniach dotyczących użytkowania danego aparatu oraz o właściwej higienie jamy ustnej.
Do prawidłowego przebiegu leczenia konieczne są wizyty kontrolne, które odbywają się w zależności od zastosowanej metody leczenia w odstępach około 4 do 8 tygodni.
Po zdjęciu aparatów rozpoczyna się faza leczenia zwana retencyjną, czyli utrzymanie efektów leczenia.